خستگی چشم ناشی از خیره شدن به صفحهی کامپیوتر نام خودش را دارد: «سندرم بینایی کامپیوتر» (computer vision syndrome). با وجود تفاوت تخمینها، این سندرم نسبتا شایع است. نشانههای این سندرم، تاری دید، سردرد، خشکی چشم، آبریزش و خستگی چشم است.
برای اکثر مردم این نشانهها موقتی هستند و اگر برای مدتی استفاده از کامپیوتر را متوقف کنید، نشانهها هم از بین میرود. خبر بد اینکه اگر دو ساعت هم به مانیتور خیره شوید این نشانهها میتوانند بهوجود بیایند.
کار با کامپیوتر از مطالعهی صفحات پرینت شده برای چشم سختتر است. چون کمتر پلک میزنیم. بر اساس پژوهشهای «دانشگاه آیووا» (The University of Iowa)، وقتی به صفحهی مانیتور نگاه میکنیم، تعداد پلک زدن ما به یک سوم کاهش مییابد که باعث خشکی چشمانمان میشود. البته دلایل دیگری هم وجود دارد. انجمن بیناییسنجی آمریکا عنوان کرده که کنتراست بین حروف و نشانهها با صفحه در یک مانیتور به اندازهی یک کتاب، قوی نیست؛ در واقع حروف با دقت کمتری نمایش داده میشوند. همهی اینها باعث میشود چشمها سختتر کار کنند و بیشتر خسته شوند. خیره شدن به مانیتور از یک زاویهی نامناسب هم ناراحتی چشم را بیشتر میکند. بهطور ایدهآل شما باید بهطور مستقیم رو به پایین به مانیتور نگاه کنید (با زاویه ۱۵ تا ۲۰ درجه). همچنین باید ۵۰ تا ۷۰ سانتیمتر از مانیتور فاصله داشته باشید.
هر ۲۰ دقیقه که با کامپیوتر کار میکنید، ۲۰ ثانیه به چیزی در ۲۰ قدمی خود خیره شوید. بیناییسنجها این را قانون ۲۰-۲۰-۲۰ مینامند.
به چشمانتان کمک کنید به میزان مناسبی استراحت کنند. هر ۲۰ دقیقه که با کامپیوتر کار میکنید، ۲۰ ثانیه به چیزی در ۲۰ قدمی خود خیره شوید. بیناییسنجها این را قانون ۲۰-۲۰-۲۰ مینامند. بعد از ۲ ساعت کار با کامپیوتر، ۱۵۵ دقیقه به چشمانتان استراحت بدهید و به مانیتور نگاه نکنید.
اگر عینکی نیستید میتوانید از عینکهای مخصوص کامپیوتر استفاده کنید. این عینکها، روشنایی زنندهی مانیتور را کم میکنند و کنتراست حروف را بالا میبرند. در نتیجه چشمان شما راحتتر کار میکنند. البته کار با کامپیوتر با بالا رفتن سن و کم شدن انعطاف چشمی نیز سختتر میشود.
کسانی که از لنز چشمی استفاده میکنند، احتمالا بیشتر با مشکل خشکی چشم و تاری دید مواجه میشوند؛ چون بهطور طبیعی ما با لنز کمتر پلک میزنیم. قطرههای چشمی اشک مصنوعی هم در بسیاری موارد به چشمان شما کمک میکنند.
اگر شما هم بعد از یک روز طولانی خیره شدن به کامپیوتر دچار مشکل میشوید، بهتر است به چشمپزشک مراجعه کنید. البته کسانی که مشکلات بیناییشان هنوز تشخیص داده نشده، بیشتر در معرض خطر خستگی چشمی هستند. اما خبر خوب اینکه در بلندمدت دید شما دچار مشکلی جدی نخواهد شد. فقط با چشمانتان مهربان باشید.